Öğrenme, algılama, organize etme, depolama ve gerektiğinde hafızadan çekme, eski ve yeniyi sentezleme ve kullanmayı içeren ve davranışta değişikliğe sebep olması gereken bir işlevdir.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ NEDİR?
Bu tanıma göre önce bilgi beyne ulaşmalı (girdi), sonra organize edilmeli, anlaşılmalı (bütünleme), ardından depolanmalı (bellek) ve gerektiğinde dışarı verilmeli yani kullanılmalıdır. Öğrenme sürecinde yaşanan bu aşamalardan birinde ya da birkaçında bir sorun olduğunda Özel Öğrenme Güçlüğü ortaya çıkar.
Çocuk sözü edilen becerilerde yaşına ve zekasına oranla düşük performans göstermektedir. Çocuğun zihinsel yeteneği olmasına rağmen, akademik açıdan gerilik göstermesi, öğrenme güçlüğünün en çarpıcı özelliğidir. Bir çok çocuk için öğrenme güçlükleri, okula başladıklarında ve akademik becerileri kazanmakta başarısız olduklarında göze çarpar. Çocuğun akademik problemlerinin belirgin hale geldiği yaş, onun entelektüel yeteneği, öğrenme güçlüğünün tipi ve akademik beklentilerine bağlı olarak değişmektedir.
ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ TANISI NASIL KONUR ?
Özel öğrenme güçlüğü tanısını profesyonel bir ekip (psikolog, çocuk psikiyatrisi ve özel eğitim uzmanı) koymalıdır. Öncelikle çocuğun görme ve işitme duyuları ile ilgili bir sorunu olup olmadığı saptanmalıdır. Bunlar yoksa zihinsel durumu ve okul başarısı değerlendirilmelidir. Başarısızlığı, zihinsel durum ile açıklanamıyorsa özel öğrenme güçlüğü için gerekli özel değerlendirme yapılmalıdır. Özel öğrenme güçlüğü tanısının konulabilmesi için çocuğun zihinsel sorununun olmaması gerekir.
SINIFLANDIRMA
Bazı araştırmacılar, her çocuğun sorununun farklı alanlarda ve farklı derecelerde olabileceğini belirtip, öğrenme bozukluklarını 4’e ayırmışlardır.
- Okuma bozukluğu (Disleksi)
- Matematik bozukluk (Diskarkuli)
- Yazılı anlatım bozukluğu (Disgrafi)
- Başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozukluğu
ÖĞRENME BOZUKLUĞUNUN NEDENLERİ ?
1- Kalıtsaldır. Ailedeki diğer bireylerde de görülebilir.
2- Kalıtsal nörolojik hastalıklarla ilişkisinin olabileceği düşünülmektedir.
3- Yakın akraba evlilikleri ortaya çıkma ihtimalini arttırır.
4- Hamilelik ve doğum sırasında hastalık veya travmalar ortaya çıkmasını tetikler.
5- Hamilelik sırasında ilaç ve alkol kötüye kullanımı, kan ve uyuşmazlığı, zamanından önce veya erken doğum, oksijen yetmezliği veya doğum ağırlığının düşük olması da ortaya çıkmasına neden olabilir.
6- Doğum sonrasında ve erken çocukluk dönemlerindeki kafa travmaları, besin yetersizliği, zehirli maddeler (kurşun zehirlenmesi) öğrenme güçlüğüne neden olabilir.
7- Dil ve konuşma gecikmesi tetikleyebilir.
ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
Zeka düzeyi
- Normal yada normalin üstündedir.
Dikkat sorunları
- Dikkatleri kısa sürelidir, kolayca dağılır. Konsantrasyon güçlükleri vardır.
Koordinasyon sorunu
- Motor koordinasyonları zayıftır.
Görsel algı sorunları
- Görsel ayrımlaştırma yetenekleri zayıftır.( ters yazma , b –d yi karıştırma)
- Görsel figür – zemin ayırt etmede güçlük çekerler.
- Görsel hafızaları zayıftır.
- Uzaklık ve derinlik algıları bozuktur.
İşitsel algı sorunları
- İşitsel ayırımlaştırmada güçlük çekerler. bazı harfleri karıştırırlar.
- İşitsel kavrama yetersizdir, yönergeleri anlayamazlar.
- İşitsel figür – zemin ayırt etmede zorluğu vardır. (TV izlerken kapı zilini duymama gibi)
- İşitsel hafızaları zayıftır.
Dil problemleri
- Gecikmiş dil gelişimi görülebilir.
- Uygun dizilişli cümle kurmada sorun yaşarlar.
- Kendini ifade etmede yetersizlik yaşarlar.
Organizasyon bozukluğu
- Dağınıktır, zamanı iyi kullanamazlar.
Oryantasyon sorunları
- Yön bulmakta ve sağ-sol ayırt etmede zorluk çekerler.
Zaman sorunu
- Zamanı karıştırırlar.Önce-sonra,dün-bugün karıştırırlar.saati zor öğrenirler.
- Çalışma alışkanlıkları yetersizdir.
Sosyal duygusal davranış sorunları
- Düşünmeden davranırlar.
- Engellenince ani tepki gösterirler.
- Sosyal rekabet duygusu yaşın altındadır.
- Arkadaşlarıyla uyum sağlayamaz.
- Değişikliğe zor uyum sağlar.
- Duygu değişikliği görülür.
Akademik beceri sorunları
- Okumayı sökememe, yavaş ve hatalı okuma, yazı bozuklukları, imla ve noktalama hataları görülür.
- Matematikte güçlükler, sembolleri öğrenememe
ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
- Bu çocukların özel eğitsel tedavi almaları gerekmektedir.
- ÖÖG’nin her çocuk için farklı alanlarda olduğunu gözönünde bulundurarak sorunlu olduğu alanlardaki gelişmeler izlenmelidir.
- Verilecek ödev ve sorumluluklar, çocuğun başarabileceği ölçülerde verilmelidir.
- Bilgiyi kazanıp kazanmadığını sınamanın en iyi yolu daha iyi öğrendiği yöntemden faydalanmaktadır. ÖÖG olan çocukların bazıları görerek, bazıları işiterek daha kolay öğrenir.
- Öğrencinin öğrenme hevesi desteklenmelidir.